Yalla...vandaag een nieuwe poging om de Joodse begraafplaats te bezoeken.

Ik weet inmiddels hoe er te komen dus dat bespaart de nodige tijd.

De ingang staat niet echt duidelijk aangegeven maar de indrukwekkende poort laat zich niet missen.

Binnen strekt zich op het eerste gezicht een witte begraafplaats uit met duizenden graven.

De oudste dateren uit de 16e eeuw maar er zijn ook graven uit de 20ste eeuw. In een speciale sectie zijn ruim 7000 kinderen begraven, slachtoffers van de epidemieën, bv. typhus die de stad ooit hebben getroffen.

Nabestaanden hebben op de graven steentjes neergelegd, een Joods ritueel.

Deze Joodse begraafplaats is nog altijd de grootste van Marokko.

De Sefardische Joden zijn aan het einde van de 15e eeuw als gevolg van de christelijke herovering van het Katholieke Spanje naar Marokko gevlucht.

Ze kregen daar in een speciale omgeving/ghetto een woonplek toegewezen(Mella).

Echter onder bijzondere regels (ze mochten bv. geen grond bezitten en er warenbepaalde kledingvoorschriften) en tegen het betalen van belasting voor het uitoefenen van hun geloof.

Een wereld op zich...met zo’n 35.000 bewoners en 40 synagogen.

Veel Joden hebben Marokko na de stichting van de staat Israël in 1948 en na de Zesdaagse Oorlog in 1967 verlaten.

Er wonen nu nog circa 160 Joden en er is nog een synagogedie dienst doet als religieus centrum.

Ze zijn samen met het Joodse museum,de oude Fondoek(Riad Ifoulki en Cafe Chameau Rouge) de laatste sporen van het Joodse bestaan in Marrakech.

Zowel de synagoge als de begraafplaats zijn overdag te bezoeken van zondag-vrijdag voor een kleine donatie.

Ik loop tussen de grafstenen door via een wandelpad, veel grafstenen zijn onbeschreven.

Vooral de witte kindergraven zien er onaangeroerd uit.

Andere zijn beschreven of met steentjes belegd.

Bloemen zijn er niet, alleen wat opgebrande kaarsjes.

De witte graven zijn bijna oogverblindend in de felle zon en stralen een soort serene rust uit.

Het donkere verhaal wat onder veel van de stenen schuilgaat lijkt hierdoor goed verborgen.

Er wordt hier en daar wat onderhoud gepleegd en er scharrelt een hond rond.

Een oase van rust in de hectiek van een stad als Marrakech.

Ik wandel terug via de oude Joodse wijk. Allesbehalve welvarend. Via detoegangspoort van de Souk de Epices(kruidensoek) verlaat ik één van de armste wijken van de stad. Overleven is hier de belangrijkste dagtaak.