Voordat vandaag mijn trein naar Meknes vertrekt is er nog even tijd om me verder te verdiepen in de geschiedenis van Marokko en te beginnen aan een een nieuw hoofdstuk van het boek “ Het koele land in de hete zon. “ Vrouw in Meknes” wat niet alleen de haremjaren beschrijft maar ook de huidige positie van de vrouw in Marokko. De positie van de vrouw was één van de opvallende uitkomsten van mijn onderzoek.

De verhoudingen tussen mannen en vrouwen in Marokko zijn vaak gecompliceerder dan het cliché van de harem doet vermoeden.
Het beeld van een harem dat zich heeft vastgezet in vnl. Europese mannen is hardnekkig schijnt, uit heimelijke jaloezie of als morele verdorvenheid wie zal het zeggen, hhhh.Evenals het beeld van de vrouw die zich te pletter werkt en niets te zeggen heeft terwijl haar man zit te koffiedrinken met vrienden in het café en haar inruilt zodra ze kuren begint te vertonen. Inmiddels weet ik beter…..

In de achttiende eeuw heeft Nederlandse Maria ter Meetelen uit Amsterdam twaalf jaar lang als slavin in Marokko doorgebracht in de Hollandse slavenkolonie in Meknes en schreef haar belevenissen op in boek.
Een bestseller!
Deze mooie dame was niet bepaald op haar mondje gevallen en niet van plan om zich te onderwerpen aan de haremcollectie van een sultan of pasha en haalde van alles uit…gezellig was anders zullen we maar zeggen.Ben benieuwd of ik nog iets terugvindt van haar geschiedenis in de Meknes maar denk het niet. Er is namelijk weinig bekend over het leven achter de muren van de paleizen.
In de laatste jaren van Hassan II begon deze traditie steeds meer achterhaald te raken en met de intrede(lees: binnensmokkelen) van de mobiele telefonie werd discretie een lastige zaak. Koning Mohamed VI beloofde bij zijn aantreden op te komen voor de rechten van de vrouw en schafte daarom de harem rond 2000 af. Hij trouwde met Salma Bennani afkomstig uit de middenklasse die, al zat ze er bij de huwelijksceremonie nog gesluierd bij, de volgende dag zich openlijk vertoonde aan het publiek….voor het eerst in de geschiedenis.

De Marokkaanse vrouwenactiviste Fatima Mernissi schreef twee eeuwen na Maria haar autobiografie “ Het verboden dakterras” dat haar jaren beschreef als klein meisje in een van de laatste harems in Fès. En daarna nog een boos pamflet tegen de Westerse mannen die niets begrepen hadden van de harem, een boek wat een stuk minder succesvol was. Vrouwen liepen er niet naakt rond zoals de westerse schilders dit portretteerden en de intellectuele superioriteit werd kennelijk over het hoofd gezien. In een warenhuis in NY kwam ze bij het kopen van een broek erachter dat haar heupen, waar ze zo trots op was niet aan het westerse schoonheidsbeeld voldeden.
Westerse mannen zijn nog erger dan sultans schreef ze want zij verlangen dat de westerse vrouwen zich onderwerpen aan hun ideaalbeeld.
Er is dus weer nieuw leesvoer in het verschiet…en nog twee koningssteden te gaan….eerst Meknes en dan Fes!