Logeetjes, wijn en oudejaarsavond

Het jaar tikt allesbehalve langzaam voorbij en de twee laatste weken zijn waarschijnlijk om voordat ik het weet. De riad is vanaf nu voorlopig volgeboekt en we maken lange dagen met ofwel een vroeg ontbijt of wel een laat diner. En tussendoor komt het jongere broertje van Rachid nog een nachtje slapen die op doorreis is naar Tanger waar hij de voetbalwedstrijd van zijn thuisclub wil zien. Hij komt laat aan met de bus uit Agadir, ruim vier uur om zijn grote broer even te zien en daarna nog zeven uur door met de bus naar het noorden. Hij is 23 jaar en nog nooit eerder in Marrakesh geweest en heeft er kennelijk nogal wat voor over om in drie dagen ook iets van zijn land te zien. Net als zijn vader is hij werkzaam in de visserij en een paar dagen vrij om zijn club uiteindelijk te zien verliezen tegen Tetouan.

Tijdens de kerstdagen hadden we verschillende gasten in de riad en was er naast een sfeervolle riad in kerststijl geen bijzondere kerstactiviteit. Met de aankomende jaarwisseling is dat wel anders want dat wordt wel op een feestelijke manier hier gevierd dus ook bij ons in de riad. Wij hebben dan een aantal dagen een Franse groep die alle kamers geboekt hebben en daarmee de hele riad voor hunzelf inclusief diner elke avond en daar willen ze ook graag een wijntje bij. Aangezien het schenken cq. verkopen van alcohol hier een vergunning vereist en je die niet zomaar krijgt kunnen wij dit vanuit de riad niet aanbieden. Maar ik kan natuurlijk wel een paar boodschappen voor ze doen…dus ga ik op zoek naar een goede en lekkere Marokkaanse wijn, want ze zijn tenslotte Frans dus die zijn wel het een en ander gewend zou ik zo denken.

Nou lijkt Marokko misschien niet direct een wijnland, toch zijn er een aantal streken waar redelijk goede wijn vandaan komt. De glooiende heuvels bij Meknes bijvoorbeeld staan bekend om een aantal goede wijnen en ruim de helft van de wijnen komt dan ook hier vandaan. Er wordt al ruim 2500 jaar wijn gemaakt in Marokko dus daarmee niet iets van de laatste jaren. Een van mijn favorieten is de Domaine de Sahara, niet de goedkoopste maar wel een prima betaalbare rode Cabernet Sauvignon met een mix van de druivensoorten Merlot en Syrah. Daar kan ik dus rustig een aantal flessen van halen en ook de witte Chardonnay op de gok meenemen. Een andere favoriete is de Medaillon die ook uit de Guerrouane streek bij Meknes komt, gemaakt van Shiraz/Syrah en de Cabernet Sauvignon, ietsjes prijziger dan de Sahari maar ook wat ronder en voller. Maar op advies van Rachid neem ik ook een paar flessen Gazelles de Mogador mee.

Een biologische wijn uit Essaouira, Val d’argan en met andere druivenrassen zoals de Muscat en Grenache dus ben benieuwd wat hun voorkeur is. Achterop de motorfiets bij Aziz doe ik dezelfde dag nog een aantal aankopen, extra glazen en nieuwe tajines in de tajinesoek. Een middagje zoevend shoppen dwars door Marrakech.

’S Avonds komt er een neefje van Rachid mee. Abdul komt terug uit Tanger waar hij samen met zijn neefje Nordin de voetbalwedstrijd heeft gezien. 21 jaar en naast zijn studie ook een fervente visser en visliefhebber dus bak ik de Noorse zalm die ik nog in de koelkast heb liggen die we daarna gezellig met zijn drieën opeten op zijn Noors met appel, knäckebröd en een zelfgemaakt cocktailsausje. Hij spreekt alleen Marokkaans maar dat mag de pret niet drukken en Rachid kan alles voor me vertalen. Misschien een beetje gedurfd om Noorse vis aan een Marokkaanse visser te serveren, maar goed. Ze hebben bovendien ook een waterpijp gekocht en meegenomen dus roken we gezellig thuis de vredespijp, hhh. Hij bedankt me uitbundig met een knuffel als ik zeg dat ik ga slapen en een verdieping afzak na snel het bed voor hem te hebben opgemaakt en laat de mannen gezellig kletsend in het Marokkaans achter.

De volgend ochtend begin ik toch iets later in riad want de gasten zijn de hele dag op excursie dus hebben we alle tijd om ons voor te bereiden op Oudejaarsavond, wat het precies gaat worden weet ik nog niet want morgen komt Mohammed (man van Astrid) ons het een en ander brengen voor het feest. Eten, muziek,….

We gaan het vieren met de gasten en het personeel en die brengen gezellig ook een paar vrienden, kinderen of familieleden mee. Met een mix van Europeanen, Marokkanen en nog een paar extra flessen wijn uit Essaouira -want die vonden de gasten toch het lekkerst- toasten we dan op het nieuwe jaar! Drie jaar geleden vierde ik oud en nieuw in mijn eentje in Essaouira maar dit jaar wordt ik niet alleen vergezeld door een lekker biologisch wijntje uit mijn favoriete kustplaats in Marokko maar veel belangrijker en mooier nog... Rachid!

Daarom vanuit Marrakech ook voor jullie een hele fijne jaarwisseling en een goed, liefdevol en gezond nieuw jaar…en tot ziens en horens in 2023!

xxxP

Personeelsuitje & kerstmis

Na een heerlijk weekendje weg begint de week met weer een nieuwe uitdaging…het organiseren van een educatief personeelsuitje. Nou is dat niet bepaald een gebruikelijke fenomeen hier in Marokko dus ben ik heel benieuwd hoe ze hier op gaan reageren. Ik heb met Astrid afgesproken dat we met zijn allen gaan ontbijten in een luxere riad niet alleen om de kunst van het serveren van collega’s af te kijken maar om ook om iets gezelligs met zijn allen te doen zo vlak voor de aankomende drukke kerstperiode. En de grootste uitdaging zit dan in met zijn allen…want we kunnen alleen de riad onbeheerd achterlaten als er geen gasten zijn. En met het continu komen en gaan van mensen is dat geen eenvoudige taak. Maar we hebben een momentje gevonden, denken we dat de laatste gasten zijn uitgecheckt en de eerstvolgende gasten nog een paar uur op zich laten wachten. Dus verzoek ik alle vier personeelsleden de volgende dag om 8.30 uur in de riad aanwezig te zijn…en chique gekleed!

Waar we naartoe gaan en wat we gaan doen blijft nog een verrassing want ik ga zelf eerst polshoogte nemen bij een onlangs geopende riad in de medina, Kenzara Suites. Gekocht door twee Nederlanders en erg smaakvol ingericht in een Bohemian stijl. De manager is niet aanwezig als ik kom maar die wordt telefonisch opgeroepen terwijl ik met een kopje thee op het mooie dakterras wacht.

Ontbijten wordt hier nu alleen wat lastig blijkt want de riad wordt alleen exclusief aan groepen verhuurd, tja en die willen geen pottenkijkers vanzelfsprekend…maar op een ander moment zijn we zeker van harte welkom.

Astrid heeft ook contact met Riad Nashira dus wie weet en via Rachid heb ik Sultana op mijn lijstje maar daar zijn de ontbijtjes met 39 euro toch wel erg prijzig. Als alternatief hebben we Patisserie Amandine die bekend staat als een top traiteur. Maar Riad Nashira bevestigd ’s avonds dat we welkom zijn…geregeld dus! Nou niet helemaal want de cliënten die in eerste instantie om 9.00 zouden vertrekken naar het treinstation hebben zich vergist in de vertrektijd van de trein en stellen hun transport uit tot 11.00 uur… dus daar gaat ons plan! Tenzij we de chauffeur bereid kunnen vinden om een paar uurtjes op de riad te passen. Hij is uiteindelijk ook in dienst bij een van onze bedrijven. En dat lukt, hij komt al om 9.30 uur en dan kunnen wij weg…tenminste als we Mohammed wakker kunnen krijgen want die laat zich niet zo gemakkelijk van zijn verantwoordelijk stek afhalen. Waar gaan we heen dan, vraagt ie steeds en nee ik blijf wel hier voor de gasten… maar er is geen nee mogelijk deze keer en we gaan met zijn allen of we gaan niet. De dames zijn zich inmiddels uitgebreid aan het opmaken in een van de kamers en nu is het wachten op de chauffeur…tja, en die komt maar niet en als ie dan uiteindelijk toch komt zijn we een uur verder, is het ontbijt bij Riad Nashira inmiddels afgelopen dus blijf alleen de Patisserie nog open als optie. Dus snel op zoek naar een taxi waar we met zijn alleen inpassen en die ons naar Gueliz(de nieuwe stad) brengt. We kunnen alleen buiten op het terras zitten maar met een terrasheater is dat nog net te doen, bestellen allemaal een ander ontbijtgerecht en ik vraag ze of ze willen kijken wat ze positief en misschien positief vinden en dat evt. opschrijven. Want ik weet niet of ze allemaal wel kunnen schrijven en ook het eten met mes en vork kan nog wel eens een nieuwe ervaring voor zijn. Maar het is reuze gezellig en we proeven van alles van elkaar tot we moeten haasten om weer terug naar de riad te gaan want de eerstvolgende gasten zijn alweer onderweg. Maar niet zonder even binnen te lopen bij de tegenoverliggend Belgische chocolaterie van Jeff de Bruges en een doos lekkere koekjes voor bij de evaluatie en de thee vanmiddag.

We hebben in de taxi nog een keer lol om een voorval van de avond ervoor waarbij Mohammed opgesloten zit in de toilet beneden. Ik ben samen met Bouchra zijn een half uur bezig geweest om het slot open te krijgen maar no way… dus zat er maar een ding op en dat is met zijn beiden de deur middels een flinke trap open te krijgen. Tja had niet gedacht dat ik nog eens een deur in zou trappen, zeg ik en we schieten weer spontaan in de lach.

En dan zullen we ons toch serieus moeten dan voorbereiden op de kerstperiode, nog even een paar rustige dagen en dan zijn we voorlopig weer een tijdje volgeboekt. Dus de jacuzzi weer klaar voor gebruik en flink boodschappen in huis halen. De riad is mooi in kerstsfeer gebracht en we gaan vanaf nu ook massages, manicure en pedicure aanbieden dus wordt ook de massagetafel weer in ere hersteld. We hebben een flink aantal dinergasten dus worden de tafels extra feestelijk gedekt. Alhoewel een aantal mensen juist naar Marrakech komen om de kerst te ontvluchten kan een beetje kerstsfeer vast geen kwaad. Maar het is vooral oudejaarsavond wat hier uitgebreid wordt gevierd! Alhoewel als ik de foto’s van Rachid zie van de enorme kerstbrunch bij El Fenn, heb ik toch mijn twijfels. Maar er wordt hier wel gewoon gewerkt en ’s avonds is het heerlijk relaxen. Kerstmuziekje, wijntje en straalkacheltje erbij aan…en een steeds ondeugender wordende kleine viervoeter. Klimt overal in en op en slaapt gezellig bij je… met moeders op een gepaste afstand die het allemaal wel prima lijkt te vinden. Tja, hoe dat wordt als ik over twee weken voor een maand naar Nederland ga…ik denk dat er dan vast iemand is die de zorg van me gaat overnemen, alhamdulillah!

Taghazout & Agadir

Net als bij slechte dingen komt ook aan alle goede dingen een eind, ook al wil je de bijzondere sfeer rond het WK voetbal nog wel even vasthouden. Uiteindelijk is het Frankrijk die aan het langste eind trekt in een spannende halve finale. Voorafgaand aan de wedstrijd breekt in Marrakech een noodweer los met harde windstoten en veel regen…weinig goeds voorspellend lijkt het wel. Op het plein staat een groot tv-scherm zodat iedereen de wedstrijd kan volgen maar de eerste helft regent het flink en valt zelfs de verbinding even uit. Ik hoop op een droog moment nog naar het cafe te kunnen waar we samen de wedstrijd kunnen zien maar de video’s die ik van Rachid toegestuurd krijg laten weinig aan de verbeelding over. Blijf maar thuis kijken, zegt ie want het stroomt hier letterlijk van de regen. Pas in de tweede helft wordt het droog en durf ik de gok te nemen om het grote plein enigszins droog te bereiken. Bijna alle zeildoeken die boven de soeks zijn gespannen zijn losgerukt door de wind en klapperen alle kanten op. Alle cafés en restaurants zitten vol maar vanaf het dakterras van Argana kan ik de wedstrijd op het scherm op grote afstand toch enigszins volgen.

Rachid is inmiddels de straat op gegaan om de spanning enigszins te ontlopen.

De teleurstelling is dan ook groot als het fluitsignaal klinkt en de Fransen een plek in de finale hebben bemachtigd maar er klinkt een groot gejuich voor het Marokkaanse nationale elftal want ze hebben gevochten als leeuwen tot op de laatst minuut…en wat hebben genoten de afgelopen weken van hun spel en hun prestaties. Ze hebben niet alleen aan de wereld laten zien dat ze goed kunnen voetballen maar ze hebben ook hun cultuur, land en mensen in de schijnwerpers gezet en niet in de laatste plaats het grote en goede hart van een leeuw. En ik begrijp (denk ik) wat dit voor ze betekent ...en dat is veel meer dan voetbal.

Na de enerverende tijd die het WK met zich mee heeft gebracht is het nu weer tijd om tot de orde van de dag te komen en dat gaat snel want ik zal op zoek moeten naar woonruimte voor de laatste weken tot mijn break naar Nederland. Via de kiosk bij de riad informeer ik naar mogelijkheden in de buurt en wordt ik meegenomen naar een woning in de medina die echt de moeite waard is volgens de man die me erheen brengt. Ik kom uiteindelijk bij een Marokkaans echtpaar in huis waarvan de man blind is. We klimmen de steile trappen op in het huis en komen uiteindelijk in een kamer vol spullen waar een bank staat met daarop een dikke deken. Wat ik er van vind en of ik de kamer wil is de vraag daarop…dus probeer ik zo vriendelijk en tactvol te antwoorden met dat dit toch niet helemaal is wat ik zoek waarop hij gelijk aangeeft ook nog iets anders te hebben dus gaan we weer verder op pad. Onderweg vertelt hij dat hij zelf ook een riad heeft en even later staan we voor de deur van zijn huis…het is inderdaad een riad maar in een nogal vervallen toestand en de kamer die beschikbaar is bestaat uit niet meer dan een matras op de grond waar de veren reeds uit springen. Oeps, dit gaat hem niet worden dus en ik neem afscheid van de man en bedank hem vriendelijk voor de genomen moeite.

Dan komt er goed nieuws van de eigenaar van mijn huidige woning…ik kan tot mijn vertrek blijven zitten omdat de reservering deels is ingetrokken. Wel tegen een hogere huur vanwege de kerstperiode maar aangezien het maar voor een paar weken is neem ik dat maar op de koop toe. Jaah, crazy news appt Rachid me even later… waarbij ik denk dat het met de huurverlenging te maken heeft maar toch op ander nieuws blijkt te slaan, nl. dat zijn moeder haar been heeft gebroken tijdens het schoonmaken. Hij wil haar daarom graag bezoeken en krijgt hiervoor ineens gemakkelijk twee dagen vrij…wat ons dan de kans biedt om eindelijk naar Taghazout/Agadir te gaan in combinatie met een verrassingsbezoekje aan zijn moeder…Lets go to Agadir…Lets go to Taghazout!

Dus regel ik diezelfde dag nog dat ik ook twee dagen vrij ben en dat we de volgende dag met de Renault Clio van de riad op pad kunnen richting de kust. Ruim 250 km vanaf Marrakech oftewel zo’n 3 1/2 uur rijden naar het iets noordelijker gelegen vissersdorp Taghazout. Maar via de peage zijn de vele kilometers asfalt door het bergmassief van de atlas prima af te leggen. Alleen hopen dat we de politiecontroles kunnen ontzien om mogelijke vragen niet te hoeven beantwoorden. Dus vooral niet te hard rijden want dan wordt je er sowieso uitgepikt. En eerst naar de benzinepomp om te tanken natuurlijk want in de tank zit maar net genoeg benzine tot het eerste tankstation …en dan de grootste uitdaging: de stad uit zien te komen. Maar gelukkig heb ik een goede navigator naast me zitten die me wel even duidelijk maakt dat ik hier niet in Nederland ben en op zijn Marokkaans moet gaan rijden oftewel doorrijden en toeteren, hhh. Na een korte tussenstop bij een vrij nieuw wegrestaurant komen we begin van de middag aan in Taghazout en gaan we op zoek naar een slaapplek voor de nacht. Na enigszins afdingen komen we terecht in een groot en Marokkaanse ingericht appartement direct aan het strand met werkelijk een fanatisch uitzicht over de Atlantische Oceaan. Daar vermaak ik me wel even terwijl Rachid zijn moeder gaat opzoeken. Als ie een paar uur later met een paar flessen wijn en blikken bier terug komt heb ik inmiddels wat spullen voor het ontbijt in huis gehaald en heerlijk geluncht op het terras van World of Waves. Zijn ouders wonen in de buurt van Agadir en hij heeft ze sinds juni niet meer gezien en zijn moeder is dan ook blij verrast en in tranen als ze hem ziet. Hij kent Taghazout als geen ander, heeft er gewerkt, gesurfd, gezwommen, gevist en gevoetbald. Dus gaan we die avond eten bij het restaurant waar één van zijn vrienden werkt, Munga guesthouse waar ze op een gezellig overdekt buitenterras met een bar mega lekkere pizza’s en pasta serveren… maar niet voordat we zon hebben zien ondergaan vanaf ons balkon.

Het water is inmiddels gestegen tot aan de rand van het appartement en via de nog overgebleven stukken strand en rotsblokken wandelen we na het eten terug naar het appartement om nog even te genieten onder de sterren met thuis een wijntje met muziek…..om daarna lekker rozig en met het geruis van de oceaan in slaap te vallen.

De volgende dag probeer ik de gekochte sinaasappels uit de persen met de sinaasappelpers die in de keuken staat. Er komt een hoop herrie uit het apparaat maar weinig sap en Rachid die op de bank weer in slaap is gevallen denkt dat ik de keuken aan het afbreken ben….dus het glaasje sinaasappelsap wordt me niet bepaald in dank afgenomen, hhh! We nemen met enige moeite afscheid van het ochtendzonnetje en het mooie uitzicht vanaf het balkon en rijden vervolgens terug naar Agadir voor een lekkere cappuccino, een paar uur relaxen op een strandbed en bezoeken als laatste nog het mooie Crocopark, waar we nog weer een vriend van Rachid tegenkomen die er als portier blijkt te werken. En dan 325 nijlkrokodillen bekijken, naast gigantische pythons schildpadden en leguanen. Het park is mooi aangelegd en ook zeker de moeite waard door de prachtige planten die er zijn aangebracht. Tja en dan is tijd voor de terugreis van weer 31/2 uur die deels in het donker moet worden afgelegd. Maar voordat het gaspedaal wordt ingetrapt stoppen we nog bij een grillrestaurant waar we heel bijzonder in de naastgelegen slagerij ons eigen vlees kopen en dat vervolgens bij het restaurant op de barbecue laten leggen waar we nog een deel van de WK finale zien tussen Argentinië en Frankrijk. En dan terug naar Marrakech… een lange, donkere maar rustige weg die wordt opgelicht door de vrachtwagens die we passeren en de koplampen van de tegenliggers. Tot uiteindelijk de lichtzee van Marrakech opdoemt en we weer terug zijn in de drukte en hectiek van de stad. Argentinië is inmiddels wereldkampioen... maar voor ons voelt het vooral alsof we bijna een week zijn weggeweest!

Historische zege(n) en eindelijk regen…

De tijd gaat ineens een stuk sneller als je over de helft bent, lijkt het wel.

Voor je het weet is er weer een week voorbij en na een soort van Sinterklaas is weer een spannende voetbalwedstrijd op komst en zijn ook de eerste kerstversieringen hier al zichtbaar in de winkels en in sommige restaurants. De pepernoten die Astrid mee uit Nederland heeft genomen hebben in ieder geval een goede bestemming gekregen, al was het wel even schrikken voor het personeel toen er ineens op de deur van de keuken werd gebonsd en er allemaal pepernoten door de keuken vlogen. Ik kreeg als tegenprestatie een handvol pepernoten terug in mijn nek van Bouchra. En had natuurlijk het een en ander uit te leggen waarom en hoe wij in Nederland de verjaardag van de goed heilig man vieren.

En nee, hij is niet dezelfde persoon als papa Noel, dat moest ik wel een aantal keren herhalen, hhh.

En dan is de dag daar met de WK wedstrijd Marokko tegen Spanje.

Het begint om 16.00 uur dus kijk ik hem in de Riad tijdens, of eigenlijk na het werk.

De Spaanse gasten die we op dat moment in huis hebben zijn de deur uit dus kunnen we uit volle borst juichen bij de penalty’s en breekt even later het feest weer flink los in de stad. Gelukkig ben ik de volgende dag vrij dus kunnen we het dit keer uitgebreid vieren in de stad…maar na deze historisch zege(n) komt er nog een andere verrassing uit de lucht vallen nl.…regen, eindelijk echt regen! Voor de toeristen minder leuk maar wat zullen de boeren blij zijn want het is overal echt kurkdroog in het land.

Na een avondje stappen en de natte weerberichten in het vooruitzicht besluiten we de dag erop maar niet naar de kust te gaan en ons uitje voor de tweede keer uit te stellen maar ik ben wel weer lekker drie hele dagen vrij.

Het is zowel in Essaouira als in Thagazout regenachtig weer met veel wind maar dat mag de pret niet drukken en wat in het vat zit verzuurt niet, zullen we maar zeggen.

En een keertje lekker shoppen in Marrakech is ook niet verkeerd dus pak ik een taxi naar de Supermarche Marjane aan de Route de Casa voor een stel nieuwe wijnglazen en om alvast te kijken voor leuke kerst cadeaus. De megasupermarkt waar je alles kunt krijgen behalve wijn en bier dus hiervoor zal ik nog een tussenstop moeten maken in Gueliz bij de Carrefour.

In dit deel van Marrakech zitten naast de Marjane allemaal grote winkels zoals Kitea, de Marokkaanse variant van Ikea, Etam en Electroworld en tref ik een gezellig overdekt terras met terrasheaters, dus laat de regen maar kletteren tijdens een lekkere cordon bleu.

Het weer is nu wel echt omgeslagen naar het winterseizoen en we hebben de patio in de riad inmiddels afgedekt met een dekzeil en ook de terrasheaters uit de store gehaald want de ochtenden zijn nu fris en het ontbijt wordt al een tijdje in de salon geserveerd en niet meer op het dakterras. Maar ook de salon kan wel een beetje warmte gebruiken want zo koel als een riad in de zomer blijft, zo koud kan het er ook zijn in de winter weet ik uit eerdere ervaringen. Maar met een doorzichtig dak op de patio en een aantal warmtebronnen blijft het er toch redelijk aangenaam en overdag schijnt het zonnetje weer en is het nog ruim 20 graden.

De maand December, waarbij niet alleen de winter in aantocht is maar vaak ook weer een aantal sterfgevallen, zoals nu in Nederland.

Er komen twee overlijdensberichten binnen en dan realiseer je je weer dat je ver weg zit en niet even langs kunt gaan.

Maar gelukkig is er een achterban die eerst voor een bloemetje kan zorgen dus dat is heel fijn.

De straten van Marrackech zijn leeg en de spanning is hoog als de kwartfinale tussen Marokko begint op 10 december jl.
Ook deze wedstrijd kijk ik in de riad samen met Bouchra en de kleine Maxwel uit Zwitserland, die bij Bouchra op schoot kruipt.

We kunnen het gejuich van de mannen uit het kantoor horen als er een goal voor Marokko valt en wat voor één blijkt pas later want wij zitten naar een vertraagde uitzending te kijken en missen het moment van notabene de beslissende goal. Maar na nog een flink aantal lange en enorm spannende laatste minuten kunnen we dan eindelijk met zijn allen een vreugdedans maken in de patio als de winst binnen is.

Als ik even later op het plein kom is daar het feest al flink los gebarsten en moet ik me een weg banen door de mensen om thuis te komen.

Rachid is nog aan het werk maar ook daar is het één grote feestende mensenmassa voor het hotel en de shop, zie ik in de video die hij me stuurt.

Een taxi pakken naar Gueliz die avond blijkt een niet haalbare klus dus gaan we dit wederom historische succes opnieuw vieren ditmaal bij Kabana rooftop food & cocktails naast El Fenn en daar zit de sfeer er flink in met heerlijke muziek en veel toeristen die de zege van het Marokkaanse elftal maar vooral ook het Marokkaanse volk gretig en uitbundig meevieren.

Time to Momo & Time out

En dan na ruim 6 weken “hard” werken is het dan zover, drie hele dagen vrij.

Al zijn de plannen enigszins verstoord door ziekte op het werk bij El Fenn en heeft Rachid helaas geen vrij de komende dagen.

Ik weet wel raad met de komende dagen want mijn to do lijstje is nog lang niet leeg.

Om te beginnen met lekker uitslapen en thuis wat klusjes te doen. Donderdag gezellig een vriendin uit Duitsland op visite dus een mooie gelegenheid om met haar de stad verder te verkennen. Ook zij is altijd in voor leuke nieuwe adresjes.

We ontmoeten elkaar bij Cafe France op het plein en kiezen voor de lunch voor L’Mida. Het is één van de adressen op de wandelroute Medina Noord uit de reisgids Time to Momo. Astrid is de auteur van deze leuke toeristische stadsgids van Marrakech dus aan mij nu om alle leuke tips te testen natuurlijk. L’Mida zit vlakbij het pleintje waar ik woon en het verbaast me dan ook dat ik het nooit eerder heb ontdekt. Maar dat is Marrakech, je ontdekt elke keer weer nieuwe leuke plekken!

L’Mida betekent tafel in het Marokkaans- Arabisch en het heeft een Marokkaanse fusion stijl met een Zuid-Amerikaans en Afrikaanse touch en een gezonde seizoenskeuken, sfeervolle muziek en heerlijke groene kussens om in weg te zakken. En op het hoogste dakterras van de buurt heb je een schitterend uitzicht.

Ik heb er gisteren al even een kijkje genomen samen met het naastliggende Shtatto met ook een heerlijk dakterras.

Het is even trappen klimmen maar ook hier heb je een prachtig uitzicht over de medina.

Bij Shtatto kom je onderweg naar boven een aantal leuke design winkeltjes tegen zoals die van Amine Bendriouich (Couture & Bulshitt) en heeft het pand een bijzonder verhaal n.a.v. een brand waarbij één van de bijzondere ontwerpen die voor het raam stond op wonderbaarlijke wijze voor het vuur gespaard is gebleven. Deze pronkt dan ook nog steeds bij de ingang van het winkeltje op de tweede verdieping.

Maar voor de lunch kiezen we vandaag toch voor de gezellige vide van L’Mida en kletsen we gezellig bij, na elkaar voor het laatst in 2019 in Marrakech te hebben gezien. Na de lunch gaan we richting El Fenn, voor mij ook een nog niet uitgeprobeerd plekje met een vermelding in de reisgids en natuurlijk ook om Gaby even kennis te laten maken met Rachid. De winkel is dicht en ze zijn druk aan het inventariseren maar we kunnen wel gezellig een wijntje drinken op het mooie grote dakterras.

Onze volgende stop wordt La Pergola, voor mij bekend terrein maar Gaby lijkt het maar wat leuk omdat ze het nog niet kent…dus gaan we daar ons tweede drankje halen en intussen voetbal kijken. Marokko speelt dus dat willen we niet missen en de stemming zit er wel flink in als ze de tweede ronde halen. Ze wil niet te laat terug naar haar Riad omdat ze niet graag alleen in het donker door de Soeks heen loopt. Dus loop ik even met haar mee naar het plein. We passeren Rachid bij de trap dus kan ze nog net even afscheid nemen…wat een sympathieke jongeman zegt ze….maar ja dat wist ik natuurlijk al, hhh! Even later ben ik weer terug, nat van de regen want de paraplu ligt nog thuis, heel handig. Door de regen lokt het niet echt om op stap te gaan in Gueliz dus lekker op tijd naar bed na een paar drankjes om te toasten op de overwinning.

En wat een luxe om nog een keertje lekker uit te slapen met een uitgebreid ontbijt op bed want we zijn allebei onverwachts toch vrij. Maar dan is er weer werk aan de winkel. Ik mis Astrid en de kinderen net voordat ze naar Nederland vliegen voor Sinterklaas maar gelukkig kunnen we via de App weer de nodige dingen bespreken. De uitdaging ligt momenteel bij het linnengoed, er komt veel kapot terug van de wasserette dus er zullen nieuwe handdoeken bijbesteld moeten worden willen we de wissels allemaal nog tijdig kunnen doen.

En dat kost tijd want die moeten eerst nog geborduurd worden met het logo van de riad.

En de kleermaker komt eerdaags ook langs om gordijnen op te meten voor op de eerste verdieping…dat wordt vast heel chic met een warme uitstraling.

Aangezien het ook hier een stuk kouder wordt gaan de lakens van de bedden en de dekbedden erop dus vindt er een kleine reorganisatie plaats in de linnenkamer. De kamers zijn toch nog steeds veel bezet ondanks het seizoen. Het lijkt niet echt veel stiller te worden en de komende week begint de vakantie in Marokko al.

Ik kan tot 18 december nog in mijn huis blijven zitten en dan zal ik voor de laatste weken weer op zoek moeten naar een ander plekje…dus waar ik de kerst ga vieren is nog de vraag maar de kerstboom komt in ieder geval in de riad te staan en volgende week nog weer een heerlijke time out…in Taghazout, inshallah!

De Atlasleeuwen zijn los....

Marokko heeft de eerste voetbal wedstrijd tegen Kroatië op 0-0 weten te houden dus dat is een hoopvol begin. De komende weken zullen veel in het teken van het WK in Qatar staan.

Is het het niet voor het Oranje elftal van Nederland dan is het wel voor Atlas leeuwen van Marokko.

Thuis is het gezellig kijken onder het gespin van de poes met haar jong.

Er is er helaas maar ééntje overgebleven van de vier kittens bij de geboorte. Moeders heeft er eentje uitverkoren en heeft de rest stuk na stuk links laten liggen, waarom? Geen idee! Ze leken alle vier goed maar misschien is er toch iets geweest waardoor zij ze niet als levensvatbaar heeft gezien en daarom afstand heeft genomen, letterlijk en figuurlijk. Ik ben er wel even door van slag geweest want 3 mooie levenloze diertjes achter te moeten laten in een vuilniscontainer ging tegen alle principes in maar ik realiseer me ook dat het waarschijnlijk en kwestie van natuurlijke selectie is geweest…hoe jammer ook.

Soms lukt het om de voetbal wedstrijden te kijken in de riad weliswaar tussen het werk door maar wel gezellig met zijn allen juichen als er weer eens een doelpunt valt voor Nederland en/of Marokko.

Maar zeker zo gezellig was het ook om de wedstrijd Nederland - Ecuador te zien samen met twee stel vrienden uit Nederland in Cafe Arabe.

Een wat passieloze wedstrijd weer met geen doelpunten maar de wijn en de lekkere briouates(bladerdeeeghapjes) met vlees, kaas en vis maakten veel goed. Daarna met zijn allen nog wat gedronken op het dakterras bij Maison MK waar Rachid ook nog even aanschoof na het werk.

Zo heeft elke wedstrijd wel wee zijn bijkomende charmes.

In de riad is het nog steeds gezellig druk met gasten en soms ook reisbegeleiders/eigenaren van reisorganisaties die fietsreizen organiseren of 4 x 4 reizen. Dat levert altijd leuke gesprekken op en soms ook een leuk kijkje in het aanbod van andere organisaties en andere Riads.

Deze week bv. een bezoekje aan de luxe Riad Dar Justo & Le Bain Bleu gebracht midden in de medina. Een sfeervolle Riad met een mooie hamam met een groot aanbod aan behandelingen.

In een riad is altijd wel wat te doen net als in het huishouden en er wordt van alles gevraagd door de gasten of het nu een excursie is, praktische tips of het huren van een auto. Zaken die hier soms toch net wat anders gaan dan gebruikelijk merk ik wel, zoals bijvoorbeeld het huren van een auto die meestal met een volle tank wordt meegegeven en ook weer met een volle tank moet worden ingeleverd…nou, niet in Marokko dus! Daar krijg je hem mee met net voldoende brandstof om naar het eerste tankstation te rijden… maar dan mag je hem nagenoeg ook leeg weer inleveren….dus niet voltanken achteraf zoals de meeste gasten gewend zijn. Iets om de gasten vooraf op te attenderen dus om onaangename verrassingen te voorkomen, hhh!

En dan is de wedstrijd Marokko tegen België aan de beurt die we kijken in de riad, de spanning is hoog bij Mohammed dus die trekt zich terug achter de computer in het kantoor en ik zet de laptop op de tafel in de salon zodat beide dames zo nu en dan ook even een blik kunnen werpen tussen het werk in de keuken en de stapels was die weer uit de kamers komen. En als de winst binnen is is de vreugde dan ook groot…heel groot.

Hoe groot merk ik pas als ik ’s avonds met Rachid een taxi wil gaan pakken naar Gueliz(de nieuwe stad).

Op het plein en in de Soks is het megadruk en het verkeer bij de Koutoubia Moskee is op hol geslagen.

Naast het toch al drukke verkeer van taxi’s bussen, auto’s, scooters, fietsen en koetsen schieten er nu heel veel scooters voorbij die van links en rechts met luid getoeter, gejuich en en uitgedost met vlaggen mee in de richting van Gueliz rijden. Mensen en kinderen die uit auto’s hangen met vlaggen, het is één grote feestparade. En de taxi begint steeds langzamer te rijden tot we uiteindelijk stil en vast komen te staan. Dus stappen we maar uit om te voet verder te gaan richting hotel Rennaissance naar de Sky bar waar we het geheel mooi van bovenaf kunnen zien.

Met een fles wijn en een shisja kunnen we het daar op een afstandje prima meemaken. We delen een lekkere tournedos en gaan dan in de richting van Table de Espagnol waar iedereen in een uitbundige feeststemming is…tot in de late of liever gezegd vroege uurtjes. De DJ draait overuren en de muziek nodigt natuurlijk weer uit voor een dansje. De Atlasleeuwen zijn los….en dat mag gevierd worden, en hoe! Ik ben ben blij dat ik de komende week een paar dagen vrij ben om mijn slaaptekort een beetje in te halen, hhh!

Cadeau, visite & voetbal

We zitten nog steeds volgeboekt al lijkt het allemaal wel wat rustiger te worden. Misschien komt het doordat we alleen logies en ontbijt hebben momenteel. Dat betekent dat de keuken na het ontbijt kan worden opgeruimd en als de kamers gedaan zijn en de vloeren weer gedweild dat we op tijd naar huis kunnen…of gezellig naar het grote plein, falafel eten en shoppen.

Dus loop ik samen met Bouchra via een kleine omweg naar het plein. Een iets andere route dan gebruikelijk maar dan komen we wel langs de shop waar haar vriend Nasir werkt en die kan ze dan even zien….aha, daarom lopen we dus om, ik snap het.

We gaan eerst eten op onze vaste stek met een drankje erbij.

Zij een cola ik een sprite want volgens sportfanaat Nasir krijg je van cola een buikje maar daar trekt Bouchra zich niks van aan…tenminste we ruilen straks wel even van flesjes als Nasir komt, lacht ze.

Na het eten gaan we shoppen want morgen is Tarik, de broer van Bouchra jarig en we moeten nog op zoek naar een cadeau, om te beginnen een taart. Dus stappen we een patisserie binnen waar we een hele mooie chocoladetaart met nootjes in de vitrine zien staan. Bij de balie kunnen we bestellen zodat hij morgen vers klaar wordt gezet. Tot mijn verbazing komt er een fles parfum uit de tas van Bouchra die ze bij de verkoopster op de balie achterlaat na eerst iets te hebben opgespoten. Als we de winkel uitlopen kijk ik haar verwonderd aan en zeg ik , taart…parfum…leg uit? Ze begint te lachen en vertelt dat de verkoopster bij het bestellen van de taart haar lekker vond ruiken dus dat ze haar parfum heeft laten zien en op de enthousiaste reactie van de verkoopster de fles aan haar cadeau heeft gegeven. Als ze vervolgens de taart aanwijst die ze wil bestellen zegt de verkoopster dat zij de taart cadeau krijgt … cadeau lijkt een soort toverwoord hier, hhh.

En aangezien ze weer mijn eten wilde betalen realiseer ik me dat ik het anders moet aanpakken dus lopen we daarna naar de brandende lichtjes op het plein. Ik weet dat ze ze "magnifique" vind dus doe ik net of ik er eentje wil kopen en vraag haar welke het mooist is. Als de keus is gevallen en ik hem betaal stop ik het tasje met het lichtje in haar tas en zeg…cadeau pour toi! Ze neemt het met enige tegenzin aan maar bedankt me vervolgens een aantal keren hartlijk met een kus. En dan gaan we op zoek naar parfum voor haar broer, nog een kado.

Inmiddels is er een vriendin aangesloten dus lopen we met zijn vieren naar de drogisterij of iets wat daar op lijkt.

Kopen een lekker mannengeur in een mooie fles en mascara voor ons zelf en dan terug naar het plein om harira (Marokkaanse tomatensoep) te eten. Bij een van de vele eettentjes schuiven we aan bij een lange tafel waar de ene kom na de ander kom soep wordt geserveerd, het lijkt niet aan te slepen….Als we daarna over het plein lopen komen we langs een act met een danseres dus ik ben wel benieuwd als zij straks gaat dansen dus blijf even wachten tot ze gaat beginnen. Maar ik wordt al snel aan mijn arm meegetrokken met de mededeling dat het een man is die als danseres is verkleed, nou daar was ik zo ingetrapt!

De volgende dag krijg ik een appje van Jannie & Jelle … ze komen naar Marrakech met de camper en leuk om iets af te spreken dus.

We treffen elkaar bij Cafe France op het plein en gaan dan eerst naar de riad voor een korte rondleiding en een kopje thee op het dakterras.

Daarna ga ik met Jannie nog gezellig shoppen en de soeks in voor een kleedje en een theepot en strijken we nog even neer op het terras van Cafe des Epices op het pleintje vlakbij mijn huis.

En dan moet ik snel weer terug naar de riad want ik heb om 16.30 uur met Rachid afgesproken om voetbal te gaan kijken in Gueliz in de tapasbar waar hij heeft gewerkt. Nederland-Senegal en we hebben beide een andere favoriet, o jee!

Met bier en een paar tapas hapjes zitten we de wedstrijd daar uit en willen daarna nog wat boodschappen doen… nu we toch in de buurt zijn.

Maar we maken onderweg nog even een sanitaire stop bij La Table Espagnol…en nemen daar nog een drankje, nog een drankje en nog een drankje.

Het wordt er steeds gezelliger als de tent volloopt en er een bandje begint te spelen.

Intussen speelt Wales tegen de VS op de grote tv schermen en beklinken we de winst van het Nederlands elftal met een Pina Colada cocktail, tja en dan komen de diepgaande gesprekken, haha en al is er niet echt een dansvloer…ok even dan….niemand die daar raar van opkijkt, toch?.

Een beetje aangeschoten op zoek naar een taxi waar we de taxichauffeur op de hoogte stellen van de gespeelde wedstrijd.

De chauffeur heeft het over Van Basten en Gullit….golden oldies net als hijzelf zo te zien, hhh. Hij zet ons af bij het plein en dan moeten we nog door de soeks naar huis. Rachid loopt me een beetje te stangen onderweg. Ik heb hem het verhaal vertelt van de man uit Essaouira die me zomaar op straat aansprak en vroeg of ik sex met hem wilde hebben. Hij vindt dat ik veel te aardig ben naar de ‘open” mensen op straat dus gaan we onderweg oefenen, hij als man die me aanspreekt en zegt dat ie uit Essaouira komt, heel openminded is en sex met me wil en dan moet ik reageren met een ferme ‘what do you want from me” wat dan moet afschrikken… nou kom maar op!

Een paar voorbijgangers kijken ons wat vervreemd aan maar zien de lol er wel van in, lijkt het.

Gelukkig maar dat er geen politie in de buurt was…al heb ik in geen tijden zoveel plezier gehad…ik ben ook blij dat we weer veilig thuis zijn.

Dus plaag ik nog even met de de 2-0 voor Nederland en ja het was geen goed voetbal… we gaan zien wat Marokko woensdag doet.

Kaftans, cartouches en maktoub….

Bedrijfskleding speelt hier een belangrijke rol in de uitstraling van een riad, restaurant en/of winkel.

Als drager van de huisstijl maar ook als praktische bescherming bij het uitvoeren van het werk.

Ik heb Rachid inmiddels al in verschillende outfits langs zien komen van smetteloos wit, knalrood, zwart tot een pak in camouflageprint in zijn huidige baan. In onze riad draagt het personeel dan ook praktische en passende kleding bij het uitvoeren van hun werkzaamheden. En er moet hiervoor dus ook voldoende (schone) kleding aanwezig zijn. Het is één van mijn taken en klusjes van het lijstjes van Astrid en het blijkt dat de huidige kleding aardig toe is aan een flinke controle maar dan moet het wel eerst allemaal weer boven water komen want veel lijkt er niet meer aanwezig in de kasten van de kleedruimte van de dames en de heren. Gelukkig tovert Astrid weer het nodige tevoorschijn als ze er is maar veel blijkt kapot en gaat met Bouchra mee om te laten herstellen bij haar vaders naaiatelier.

Ook ik zal er binnenkort aan moeten geloven want als gastvrouw is het wel zo leuk om een beetje traditioneel voor de dag te komen dus ga ik op zoek naar een aantal passende jurken die kunnen worden opgesierd met de oranje kettingen die er nog zijn. Ik vraag aan de oudere zus van Astrid of ze met me mee op jacht wil naar een aantal leuke kaftans en dat ziet ze wel zitten dus gaan we samen de soeks in en hopen dat we slagen.

We zien een mooie grijze met oranje jurk in Kashmir stijl die we uiteindelijk voor 150 Dirham (€ 15) kunnen kopen maar besluiten om eerst nog verder te kijken naar andere mogelijkheden en misschien dezelfde in een maatje kleiner te bemachtigen.

We worden meegenomen naar verschillende andere winkeltjes als één van de verkopers zelf niet heeft wat we zoeken en zowaar komt ie even later aanzetten met dezelfde jurk in dezelfde kleuren. Helaas blijkt het “one size” dus een andere maat gaat niet lukken dus informeren we bij hem naar de prijs, 850 Dirham, zegt ie zonder blikken of blozen. Als ik hem vertel dat ik dezelfde jurk net voor 150 Dirham aangeboden heb gekregen wil ie wel wat van de prijs afdoen, 600 Dirham, ok madame? Dus zeg ik dat mijn uiterste prijs toch echt 150 dirham is en anders gaat de koop niet door.

Hij begint over de bijzondere stof en de kwaliteit van de jurk dus maak ik hem snel duidelijk dat dit geen rol speelt omdat de andere jurk precies hetzelfde was. Dus scheiden onze wegen en lopen we terug naar het winkeltje waar we dezelfde jurk eerder hebben gezien.

En wat schetst onze verbazing (al had ik het al wel een beetje verwacht) als we bij het eerste winkeltje terugkomen wordt daar net het stapeltje met jurken teruggebracht uit de winkel waar we net vandaan komen. Het was dus precies dezelfde…

Als de jurken weer ingeleverd zijn bij de man van de winkel vraag ik hem naar de prijs van de jurk, 150 dirham, good quality, zegt ie… dus zeg ik, “ah ok that’s nice, I’ll take it’ en geef een knipoog naar de zus van Astrid die me vol ongeloof aankijkt en dit enorme prijsverschil niet begrijpt. Tja, dat is echt Marokko…we vinden daarna nog een leuke witte jurk, die we uiteindelijk voor de helft van de prijs meekrijgen en drinken gezellig nog iets op een dakterras aan het grote plein. Zij vliegt morgen weer terug naar Nederland en ik ga huiswaarts om een kijkje bij de katten te nemen en me klaar te maken voor de volgende uitdaging…cartouches!

Cartouches oftewel cartridges voor de printer want de inkt van de printer is nagenoeg op en ik heb de bijna lege exemplaren in de tas om op zoek te gaan nieuwe zodat we weer incheckformulieren, facturen en boardingpassen kunnen printen.

Ik heb een naam van een kantoorboekhandel ergens in Gueliz van Astrid gekregen dus pak ik een taxi naar de nieuwe wijk en probeer samen met de taxichauffeur uit te vinden waar de winkel precies zit. We bellen voor het adres en de routebeschrijving en na enige rondjes te hebben gereden vinden we uiteindelijk waar we naar toe willen…maar geen cartridges. Ik betaal de taxichauffeur een paar euro extra voor de moeite en ga op aanwijzing van de dame in de winkel te voet verder naar een andere winkel, 100 meter verderop, zegt ze.

Maar ik vind geen kantoorboekhandel dus vraag ik hulp bij een zaak met sport dranken. De winkel die ik zoek is volgens hem al dicht en een andere winkel die nog wel tot 20.00 uur open is ligt in een andere wijk dus zal ik opnieuw een taxi moeten pakken. De jongen uit de winkel loopt met me mee om de taxichauffeur uit te leggen waar ik naartoe wil en even later wordt ik ergens neergezet met de mededeling. You know where to go now!

Dus probeer ik de elektronicawinkel te zoeken die me is voorgehouden tot ik bij een paar kleine repairshopjes kom die langs de weg zitten. Als ik de cartridges laat zien, vraagt ik of hij ze heeft en wat ze kosten, 40 dirham zegt de man achter de balie. Hmmm, dat lijkt me erg goedkoop dus vraag ik verder of ze dan nieuw zijn.

Waarna hij zegt dat hij ze kan vernieuwen(beter gezegd vullen) voor dat bedrag maar dat het wel ruim een uur aan tijd kost. Dus vraag ik naar een ander adres waar ik ze nieuw kan kopen. Hij verwijst me naar een aantal winkels iets verderop om de hoek. Daar bij het volgende loket wederom de vraag en deze man gaat bellen en vraagt me even te wachten. In zijn winkel zie ik niet ietswat op cartridges lijkt maar ok, ik wacht.

Even later komt er een man met een sleutel die de deur naast de winkel openmaakt en zowaar met de goede cartridges terugkomt.

Dan nog een officiele factuur en ik ben helemaal blij.

Ik heb geen idee in welk deel van Marrakech ik momenteel zit maar zoek een eettentje om wat te eten en koop bij een mooie patisserie koekjes en een een stuk appeltaart voor straks bij de koffie…en dan weer op zoek naar een taxi. Het is inmiddels 21.00 uur en nog steeds spitsuur in Marrakech dus het duurt even voor ik een taxi heb al rijden er taxi’s af en aan. Dan stopt er eindelijk eentje… en de chauffeur kijkt me lachend aan, it's you again, hhh. Yes, it's me again…het blijkt toevallig dezelfde taxichauffeur van de heenweg te zijn en die kan me nu zonder rondjes te rijden rechtstreeks terug brengen naar de Medina.

In de medina aangekomen probeer ik mijn weg door de menigte heen te vinden om via het grote plein naar huis te lopen, dan voel ik dat er aan mijn tas wordt getrokken. En net voordat ik de tas met een ruk naar me toe wil trekken draai ik me gelukkig om en kijk ik in de ogen van Rachid…die me lachend aankijkt en zegt “where are you going, madame” en een koekje met me meesnoept als ik mijn shopresultaten laat zien.

Soms denk ik wel eens hoe is het mogelijk dat je in een grote en drukke stad als Marrakech elkaar zo dan toch onverwacht tegenkomt… maar misschien is dat wel wat ze hier noemen: Maktoub.